Jedną z konsekwencji faktu, że języki łatwo zapożyczają od siebie słownictwo, jest „życie po życiu” słownictwa języków wymarłych. Słowa pochodzące z języka, który, użyczywszy ich, następnie zniknął z tego świata, mogą nadal funkcjonować i ewoluować w języku, który je przygarnął. Zanim jeszcze powstało imperium rzymskie, język łaciński (używany pierwotnie w Rzymie i na niewielkim obszarze wokół niego) był pod silnym wpływem nieindoeuropejskiego języka etruskiego. Językowym śladem tego wpływu jest pewna liczba zapożyczeń etruskich w łacinie. Jednym z nich było słowo o znaczeniu ‘członek straży przybocznej’, po etrusku zatlaθ [tsatlatʰ]. Jego drobiazgowa analiza dokonana przez Margaret M. T. Watmough w rozprawie doktorskiej opublikowanej w roku 1997, pozwala je zanalizować jako nazwę działacza z etruskim sufiksem -aθ od hipotetycznego czasownika *zatil ‘rąbać’ (zob. etruskie zati, miejscownik/narzędnik o prawdopodobnym znaczeniu ‘toporem’, co implikowałoby istnienie rzeczownika *zat ‘topór’). Zatem *zatil-aθ > zatlaθ oznaczało ‘rębacza’ – kogoś, kto posługuje się toporkiem bojowym lub jakąkolwiek bronią sieczną (bo zatlaθ mogło się uniezależnić od swojej podstawy słowotwórczej).

Rzymianie zapożyczyli to określenie, zanim jeszcze znikła samogłoska w środkowej sylabie, i skojarzyli je sobie z własnymi nazwami różnych formacji wojskowych, jak np. eques (dopełniacz equitis) ‘jeździec’ albo mīles ‘(prosty) żołnierz’ (dopełniacz mīlitis). Zawarty w nich przyrostek został pierwotnie wyabstrahowany ze słów comes (comitis) ‘towarzysz’ i pedes (peditis) ‘piechur’, które pochodziły od *kom-h₁i-t-  ‘idący razem’ oraz *ped-h₁i-t- ‘idący piechotą’ (drugim elementem jest czasownik *h₁ej-; wśród jego potomków mamy polskie iść). Cała ta grupa znaczeniowa była na tyle wyrazista, że zapożyczone *zatilaθ [tsatilatʰ] łatwo się do niej zasymilowało jako satelles (dopełniacz satellitis) ‘członek drużyny, towarzysz zbrojny, dworzanin’. Z łaciny klasycznej przejęła to słowo łacina średniowieczna, a z niej – różne języki europejskie. Wydaje mi się, że pierwszym uczonym, który użył słowa satellites w odniesieniu do ciał niebieskich orbitujących wokół innego ciała niebieskiego, czyli jego „drużynników”, był Johannes Kepler (1611) w traktacie Narratio de observatis a se quatuor Jovis satellitibus, mając na myśli cztery księżyce Jowisza dopiero co odkryte przez Galileusza.

O współczesnym zastosowaniu słowa „satelita” nie muszę chyba pisać. Zauważę tylko, że Etruskowie, choć cenili wróżów przepowiadających przyszłość, nie mogli nawet przeczuwać, jak potoczą się losy ukutego przez nich określenia ochroniarza uzbrojonego w toporek.